Marzyciel

W cyklu: Letnie Kino Trzech Kontynentów: Afryka

Rok 1966. W idyllicznym miasteczku kolejowym toczy się uporządkowane życie na wzór 'afrykanerskiego marzenia’, gdzie czarna większość to elementem dekoracji o ignorowanym znaczeniu dla białych. W tym iluzorycznym kokonie dorasta 11-letni Timus, który ciekawy świata obserwuje toczące się życie – ukryty za krzakami, wisząc do góry nogami na gałęzi, patrząc przez dziurkę od klucza czy okno sąsiadów. Bohaterem chłopca jest Joon, dobry duch miasteczka, który wykonuje rzadki zawód 'roepman’a’, czyli ludzkiego budzika. Joon, mający wadę wzroku, ma oczy wiecznie skierowane ku niebiosom – nieprzerwanie zatem wpatrzony jest w gwiazdy, jakby nieobecny dla zwykłego ludzkiego świata. W społeczeństwie opartym na strukturalnej przemocy Joon jest dla Timusa istotą wręcz nadludzką – dzięki niemu zło nie ma wstępu do spokojnej osady. Czy jednak świat marzeń, wykreowany przez chłopca, przystaje do rzeczywistości?
Film, oparty na bestsellerze Jan’a van Tonder’a o tej samej nazwie, znakomicie wpisuje się w obecny renesans kina afrykanerskiego, który praktycznie zniknął z rynku po upadku apartheidu. „Roepman”, opowieść o dorastaniu, która zanurza się w świat dzieciństwa naznaczonego nacjonalistyczną ideologią i jej absurdami, gdzie czarna służąca rozpacza po śmierci 'ojca narodu’ i twórcy apartheidu – Verwoerda. Wszystko delikatnie muśnięte realizmem magicznym i humorem.
Krytycy oraz widzowie niezwykle ciepło przyjęli film i pobił on rekordy frekwencyjne w RPA.

Niezwykle mocny i przejmujący dramat, w którym reżyser Paul Eilers przenosi na ekran ukochaną powieść i tworzy dzieło wybitnie efektywne.
BARRY RONGE, Times Live

Wprowadzenie: Miłka Stępień, afrykanistka, Uniwersytet Warszawski.